Кӑҫал юпа уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Шупашкарти пӗр троллейбуса пневматика пӑшалӗнчен пени пирки Чӑваш халӑх сайтӗнче пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: Вырӑс драма театрӗ умӗнче пулнӑ ку. Пӗр машина чӳречинчен такам троллейбуса пенӗ. Юрать, ун чухне никам та суранланман. Транспорта тӳрех депона ӑсатнӑ.
Ҫак ӗҫе тунӑ арҫынна тытса чарнӑ. Патӑрьел районӗнче ҫуралса ӳснӗ 21 ҫулти каччӑ судра явап тытнӑ. Приговорпа килӗшӳллӗн, унӑн колони-поселенире ултӑ уйӑх ирттерме тивӗ.
Каччӑ преступлени тунӑ чухне ӳсӗр пулнӑ. Вӑл 19-мӗш маршрутпа ҫӳрекен троллейбус чӳречинчен мӗншӗн пенине уҫӑмлатман.
Приговор хальлӗхе вӑя кӗмен.
Шупашкар районӗ те, республика та Ял хуҫалӑхӗнче тата тирпейлекен промышленноҫра ӗҫлекенсен уявне палӑртрӗҫ-ха. Ҫапах та ку вӑл уй-хирти ӗҫ вӗҫленнине пӗлтермессе те пултарать. Чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗ тӗлне, акӑ, асӑннӑ муниципалитетра кукуруза малалла вырнӑ.
Ҫапла, ҫак культурӑна юлашки ҫулсенче симӗс апатлӑх ҫеҫ мар, тырӑлӑх та ӳстереҫҫӗ. Маларах эпир асӑннӑ кун тӗлне Шупашкар районӗнче кукурузӑна 80 гектар вырнӑ. Тухӑҫ кашни гектартан вӑтамран 80 центнер тухнине пӗлтереҫҫӗ.
Патӑрьел, Куславкка тата Вӑрмар районӗсенче хӗвелҫаврӑнӑша 572 га ҫинчен пухса илнӗ. Унӑн тухӑҫӗ гектар пуҫне вӑтамран 14 центнер тухать. Кӗрхи ҫӗртме сухине тӑвассипе те республикӑри тепӗр хуҫалӑхсем малалла ӗҫлени паллӑ.
Ӗнер Патӑрьел районӗнчи Первомайскинчи вӑтам шкула «Паянхи шкул вӗрентӗвӗнче чӑваш чӗлхипе литератури урокӗсенче ҫӗнӗ ӑслайсемпе тухӑҫлӑ усӑ курасси» темӑпа районти чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекенсем семинара пухӑннӑ.
Килнӗ хӑнасене шкулти «Ҫӑлкуҫ» фольклор ушкӑнӗн хастарӗсем (ертӳҫи- Елена Федоровна Сорокина вӗрентекен) юрӑ-сӑвӑпа кӗтсе илнӗ.
Унтан уҫӑ уроксене саланнӑч. Алевтина Селиванова Трубина Мархви ҫырнӑ «Хӑнаран» хайлавӗ тӑрӑх ҫиччӗмӗшсемпе вернисаж урок кӑтартнӑ. Елена Сорокина ертсе пынипе 8-мӗш класра вӗренекенсем К.В. Ивановӑн «Нарспи» поэминчи сӑнарсене тишкернӗ, паянхи пурнӑҫпа ҫыхӑнтарса пӗтӗмлетӳсем тунӑ.
Паянхи шкул вӗрентӗвӗнче чӑваш чӗлхипе литератури урокӗсенче тухӑҫлӑ технологисемпе усӑ курмалли ҫинчен вӗрентӳ пайӗн методисчӗ Елена Перепелкина тухса калаҫнӑ, уҫӑ уроксене кирлӗ шайра, Федерацин патшалӑх вӗренӳ стандарчӗпе килӗшӳллӗн йӗркелесе ирттернине палӑртнӑ.
Шкул ачисем «Нимене» чӑваш йӑли-йӗркине кӑтартнӑ, сӑвӑ каланӑ, юрланӑ, ташланӑ.
Патӑрьел районӗнчи Кивӗ Катек ялӗнче икӗ ачаллӑ хӗрарӑм пурӑнмалли вырӑнсӑр тӑрса юлнӑ. Алякинсен ҫурчӗ виҫӗ эрне каялла, юпа уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, тӗпӗ-йӗрӗпе ҫунса кӗлленнӗ. Кун пирки «ПроГород Чебоксары» портал пӗлтерет.
Вут-ҫулӑм ҫӗрле алхаснӑ. Пушар хуралне ку хыпар ҫур ҫӗр иртни 2 сехет те 45 минутра ҫитнӗ. Вырӑна тухнӑ пушарнӑйсем темӗнле кӗрешсен те пурӑнмалли ҫурта упраса хӑварайман. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫурта ятарласа чӗртсе янӑ.
«Вӑрӑран юлать, пушар вара нимсӗр хӑварать», — тенӗ ваттисем. Галина Алякина тата унӑн ҫул ҫитмен икӗ хӗрӗ пурӑнмалли вырӑнсӑр кӑна мар, документсемсӗр те тӑрса юлнӑ. Вут-ҫулӑм вӗсене пӗр тумтирсӗр, техника-япаласӑр хӑварнӑ. Алякинсем хӑйсене ырӑ кӑмӑллӑ ҫынсем пулӑшасса чунран шанаҫҫӗ.
2018-2019 ҫулсенче Патӑрьел тата Ҫӗрпӳ районӗсенчи икӗ плотинӑна юсӗҫ. Вӗсене ҫӗнетмешкӗн пӗтӗмпе 17 миллион тенке яхӑн тӑкаклӗҫ. Ку хушӑва ЧР Министрсен Кабинечӗн пуҫлӑхӗ Иван Моторин алӑ пуснӑ.
Документра палӑртнӑ тӑрӑх, Патӑрьел районӗнчи Люля юханшывӗ ҫинчи плотинӑна икӗ ҫул юсӗҫ. Ку тӗллевпе федераци тата республика хыснисенчен 14 миллион тенкӗ уйӑрӗҫ. 13 миллион тенке яхӑнӑшӗ – федераци хыснинчен.
Ҫӗрпӳ районӗнчи Чӑрӑш ялӗнчи плотинӑна та тӗпрен юсӗҫ. Ун валли 2,7 миллион тенкӗ ытла уйӑрӗҫ. Ку плотина авариллӗ лару-тӑрура. Ейӳ вӑхӑтӗнче яла шыв илет-мӗн. Ҫулталӑк каялла район администрацийӗ плотинӑн проект ӗҫне тумашкӑн 100 пин тенкӗ уйӑрнӑ.
Шупашкарта троллейбуса такам пӑшалтан пени пирки Чӑваш халӑх сайтӗнче пӗлтернӗччӗ. Ун чухне ҫак ӗҫе кам тума пултарнине шыратчӗҫ. Ҫав ҫынна шыраса тупнӑ.
Аса илтерер: юпа уйӑхӗн 7-мӗшӗнче 7 сехет те 45 минутра «Вырӑс драма театрӗ» общество транспорчӗн чарӑнӑвӗ ҫывӑхӗнче пӗр машинӑран такам 19-мӗш маршрутпа ҫӳрекен троллейбуса пенӗ. Транспортӑн чӳречи ҫӗмӗрӗлнӗ. Салонра пассажирсем пулнӑ. Вӗсене урӑх троллейбуса куҫарнӑ. Транспорта вара депона илсе кайнӑ.
Ҫав вӑхӑтра иртсе кайнӑ пур машинӑна та палӑртнӑ, тӗрӗсленӗ. Шурӑ тӗслӗ «Шевроле-Круз» йӗрке хуралҫисене иккӗлентернӗ. Халӗ ҫамрӑксен пӗр ушкӑнне тытса чарнӑ. Вӗсен йышӗнче Патӑрьел районӗн каччи, 21 ҫултискер, пур. Следстви шухӑшӗпе, шӑпах вӑл троллейбуса пневматика пӑшалӗнчен пенӗ.
2018 ҫулӑн пӗрремӗш ҫур ҫулӗнче Патӑрьел районӗнчи «Авангард» хаҫата ҫырӑнакансем валли редакци парне хатӗрленӗ.
Юпа уйӑхӗн 5—15-мӗшӗсенче Пӗтӗм Раҫҫейри ҫырӑнтару вунӑ кунлӑхӗ акци иртнӗ май чун апачӗн хакӗ те йӳнелнӗ. «Авангард» хаҫат редакцийӗ ҫак тапхӑрта ҫырӑннисем валли парне хатӗрленӗ. Хавхалантарӑва пӗрремӗш илекенни Аслӑ Чементи Н. Мартынов пулнӑ. Николай Сергеевич ҫемйи 1973 ҫултанпа район хаҫатне илсе тӑрать иккен. «Мана «Авангард» питӗ килӗшет. Ӑна вуламасен темӗскер ҫитмест пекех туйӑнать. Район пурнӑҫӗпе хаҫат туллин паллаштарать. Ҫӗнӗлӗхсене те вӑхӑтра ҫутатать. Ҫанталӑк мӗнлерех пулассине пичетлеме пуҫлани те лайӑх. Уйрӑмах утӑ хатӗрленӗ вӑхӑтра хӑҫан ҫумӑр ҫӑвасси, хӗвел пӑхасси интереслентерет», — тенӗ Н. Мартынов блокнотпа ручкӑллӑ пулнӑ май.
ЧР Вӗренӳ министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енри темиҫе шкул Раҫҫейри чи лайӑх шкулсен йышне кӗнӗ.
Иртнӗ вӗренӳ ҫулӗнче пысӑк кӑтартусемпе палӑрса ҫак шкулсем чи лайӑххисен йышне лекнӗ: Шупашкарти 5-мӗш гимнази, 3-мӗш тата 44-мӗш лицейсем, Ҫӗнӗ Шупашкарти 18-мӗш лицей тата 6-мӗш гимнази.
Кунсӑр пуҫне Чӑваш Енри ялсенчи 11 шкул ТОП-300 списока кӗнӗ. Вӗсем ҫаксем: Элӗкри И.Я.Яковлев ячӗллӗ шкул, Патӑрьелти 1-мӗш шкул, Патӑрьел районӗнчи Аслӑ Арапуҫри Митта Ваҫлейӗ ячӗллӗ шкул, Муркашри шкул, Пӑрачкав шкулӗ, Трак шкулӗ, Вӑрмарти Г.Е.Егоров ячӗллӗ шкул, Шӑмӑршӑ шкулӗ, Елчӗк шкулӗ, Елчӗк районӗнчи Ҫирӗклӗ Шӑхаль шкулӗ, Тӑвай шкулӗ.
Виҫӗ е ытларах ачаллӑ ҫемьесене ҫӗр парасси пирӗн республикӑра малалла пырать. Ку енӗпе хӑш муниципалитетра епле лару-тӑру пулнине ҫак кунсенче Чӑваш Енӗн Юстици тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министерствинчи канашлура тишкернӗ. Хальхинче унта Патӑрьел, Муркаш, Етӗрне районӗсенчи тӑрӑма пӑхса тухнӑ.
Нумай ачаллисенчен чылайӑшӗ у ҫӗр илесшӗн. Ун валли Патӑрьел районӗнче 76 участок кирлӗ, Муркаш районӗнче — 150, Етӗрне районӗнче — 62.
Ҫакна та палӑртмалла: кӑҫалхи авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗ тӗлне ҫӗр пама республикӑра нумай ачаллӑ 10066 ҫемьене шута илнинчен 6 пине яхӑнне ҫӗр лаптӑкӗ тивӗҫнӗ. Улатӑр, Шӑмӑршӑ районӗсенче черете пӗтернӗ, илес текеннисем унта пурте — ҫӗрлӗ. Канаш районӗнче черетре тӑракансенчен 99 процентне панӑ, Хӗрлӗ Чутайра — 96%, Куславккара — 95%, Пӑрачкавра — 92%.
Вӗренӳ ҫулӗ пуҫланнӑранпах Патӑрьелӗнчи ӳнер шкулӗн Сӑкӑтри уйрӑмӗнче пултаруллӑ ачасене аталанма майсем туса парас, вӗсен ӑсталӑхне уҫса палӑртас тӗллевпе ҫамрӑк художниксен урокӗсем иртеҫҫӗ. Уроксене Владимир Горбунов ертсе пырать. Кун пирки Сӑкӑт ял тӑрӑхӗнче пӗлтереҫҫӗ.
Ӳнер шкулӗн филиалӗ Сӑкӑт шкулӗнче чылай ҫул ӗҫлет. Ҫак пултарулӑх ҫулӗпех малалла кайнисем те пур иккен. Паян та кунта алла сӑрӑ-кӑранташ тытнисем — ҫирӗм тӑваттӑн. Ҫамрӑк ӳнерҫӗсенчен Ксения Егорова, Анастасия Кузнецова тӗрлӗ конкурса, фестивале хутшӑнса час-часах малти вырӑнсене йышӑнаҫҫӗ, ҫӗнтерӳҫӗ пулса те таврӑнаҫҫӗ.
Патӑрьел районӗ 90 ҫул тултарнине халалланӑ «Асамат кӗперӗ» ачасен уявӗнче Ксения Егорова, Анастасия Кузнецова, Екатерина Тестова, Лия Чернова арт-площадкӑра пулса хӑйсен ӑсталӑхӗпе савӑнтарнӑ, Тав хучӗ илме тивӗҫнӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (05.11.2024 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 746 - 748 мм, -1 - -3 градус сивӗ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Насул Антал, чӑваш ҫыравҫи, тӑлмачӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |